نیما یوشیج

نظام وفا

نظام وفا در سال 1267 در بيدگل كاشان به دنيا آمد. پدرش ميرزا محمود، امام جمعه كاشان بود.

 نسبت وي به صباحي بيدگلي شاعر معروف مي رسد. مادرش نیز از زنان شاعره ي زمان خود بود و در شعر «حيا» تخلص مي كرد .
نظام وفا ادبيات فارسي وعربي را از سيد محمد كاشاني فراگرفت و فقه، اصول و كلام را از محضر سيد محمد رضا مجتهد و فلسفه را نزد پدرش آموخت. او چندي هم در سلك طلاب حوزه علميه قم به تحصيل مشغول شد و مدتي نيز به تحصيل طب قديم نزد ميرزا محمد علي آقا جمال كه از اطباء معروف زمان خود بود، پرداخت. آنگاه مدت دوسال به نجف رفت و به تكميل معلومات خود پرداخت و پس از بازگشت به ايران در تهران رحل قامت افكند و زبان فرانسه را در مدرسه آليانس فرا گرفت .
در خلال اين دوران، وارد فعاليت سياسي گرديد و هنگامي كه مجلس شوراي ملي به امر محمد علي شاه به توپ بسته شد، او در مدرسه ي سپهسالار همراه مجاهدين مشغول دفاع بود. وقتي كه مجاهدين از پاي درآمدند نظام وفا فرار كرد و مدتي مخفي شد، اما سرانجام دستگير و زنداني شد .پس از آزادي دست از فعاليت هاي سياسي كشيد و به كار تدريس و تعليم مشغول شد. مدتي در وزارت فوايد عامه و سپس در وزارت فلاحت به عنوان رييس بازرسي مشغول كار شد و تا مدير كلي آن وزارتخانه ارتقاء يافت.
نقش نظام وفا به عنوان معلمی آگاه و شناخت استعداد دانش آموزان مثال زدنی ست چرا که در سالهای تدریس در مدرسه سن لوئی توانست از نوجوانی پرتحرک و بی توجه به کتاب و درس، شاعری یگانه تربیت کند و نیما یوشیج را به شعرگفتن تشویق نماید. نیما می گوید: در مدرسه، مراقبت و تشويق يك معلم خوشرفتار كه نظام وفا شاعر بنام امروز باشد، مرا به خطِّ شعر گفتن انداخت.
نظام وفا در حاشيه ي شعرش نوشت: روح ادبي شما قابل تعالي و تكامل است. من مدرسه را به داشتن چون شما فرزندي تبريك مي گويم.  اين عبارت در نيما اثري شديد گذاشت و او را تشويق كرد كه براي جلب نظر استاد  بيشتر كار كند.  نیما به پاس این تشویق، شعر مانای افسانه را به پیشگاه معلم و استادش، نظام وفا تقدیم کرد.
از نظام وفا تاکنون آثار ” يادگار سفر اروپا“ شامل ديدني ها و نامه هاي دوستانه، ” مثنوي حبيب و رباب“ شامل نظم و نثر و نمايشنامه هاي ” ستاره و فروغ“، ” فرزانه و فروز“، ” بهرام و ناهيد“ و منظومه هاي ” پيروزي دل“‌و ” گذشته ها“ به چاپ رسیده است. وي درشعر ” نظام“ تخلص مي نمود و كليات اشعارش نزديك به پانزده هزار بيت است.
نظام وفا در سال 1343 خورشيدي وفات يافت و در بهشت زهرا به خاك سپرده شد.

مطالب مرتبط